Één van de beste boeken, die ik dit jaar heb gelezen, was „De wilde stroom“ van Simon Winchester. Winchester, een Engelse-Amerikaanse schrijver, vertelt in dit boek over zijn reis op en langs de rivier Jangstekiang (Jangtse) in China.
Blijkbaar was het al niet zo gemakkelijk om de toestemming te krijgen zo’n project door te voeren, vooral omdat de Chineese regering niet graag buitenlandse journalisten in het land laat. Meestaal beweren de Chinesen dat journalisten eigenlijk spionen zijn en allen daarnaartoe komen om „geheimen“ te ontdekken en China te schaden. Dat betekende dat Winchester niet alleen kon rondreizen, maar dat hij altijd een bewaker had. Natuurlijk leidde dat ook tot veel absurde momenten: bijvoorbeeld konden de interviewpartners (gesprekpartners?) van Winchester nauwelijks vrij uitdrukken wat ze werkelijk dachten en moesten ze daarom vaak alleen met gebaren en hun gezichtsuitdrukking begrijpbaar maken wat ze eigenlijk wilden zeggen. Ook mocht Winchester zich niet vrij in het land bewegen: de regering controlleerde alles – niet alleen waar hij moest slapen, maar ook welke musea (?) hij mocht bezoeken.
Winchester schreef zowel over zijn ervaringen tijdens de reis, maar ook over de geschiedenis, die met die rivier verbonden is. Voor mij was het bijvoorbeeld nieuw dat de Chinesen de Jangtse niet gebruikten om met andere landen te handelen, maar dat de Engelsmannen ermee begonnen, een handelsroute op te bouwen. Het waren ook de Engelsmannen, die de eerste spoorweg bouwden, die alleen ervoor gebruikt werd om waaren uit China naar Engeland te brengen.
Het grootste project dat met de rivier verbonden is, is natuurlijk de drie-ravijnen-dam – en project, die veel ongelukk heeft veroorzaakt. Om de dam te bouwen, moesten ontelbaare dorpen verplaatst worden, en veel mesen overlevden dat niet. Überhaupt vond ik heet ongelofelijk hoeveel mensen de Chineese regering heeft opgeofferd, niet alleen voor de dam maar ook tijdens de tweede Chineese-Japaanse-Oorlog waar ze besloten, ongeveer een million Chinesen te offeren om ook de vijand te verdrinken…
Winchesters doel is een van de bronnen van de Jangste, die in de Himalaya ligt. Hij vertelt dat de kwaliteit van het water beter en beter wordt hoe verer hij naar de bron komt en wanneer hij aan het einde aan de bron staat, overschrijdt hij de Jangste, die aan sommige plekken enkele kilometer breed is, te voet 🙂
In totaal is het een interessant boek, maar het is toch angstaanjagend hoe de Chinese regering in het leven van de mensen ingrijpt en hoe ze met de natuur, met mensen en dieren omgaan.