Een belangrijke factor voor de ontwikkeling van de geschiedenis is inderdaad het weer, hoewel dat misschien op de eerste blik het eerste gezicht een beetje raar blijkt – in elk geval is dat zeldzaam een thema op school 🙂 Maar we gaan we nu een paar voorbeelden voor de invloed van het weer op de geschiedenis bekijken.
In 1812 voerde Napoleon zijn leger naar Rusland. Op dit tijdstip (oder: op dit moment) was het grootste deel van Europa al onder Franse controle – faktisch praktisch was Frankrijk de machtigste krijgsmacht ter wereld. Napoleon had al militaire ervaringen in het oosten verzameld en was optimistisch dat hij binnenkort Sankt Sint Petersburg zou bereiken. Het Franse leger was ervoor erom beroemd dat het alles dat het nodig had uit de landen naam die het door marcheerde (doormarcheerde?), maar in het geval van Rusland werkte dat niet omdat de boeren alles vernietigden dat voor het Franse leger zou hulpvol zou zijn geweest. Dat betekende dat de soldaten gauw niets meer te eten hadden. Een andere probleem was dat de kleding voor een snelle aanvall was gemaakt, maar de campagne duurde veel langer dan gepland, tot het winter was. Veel soldaten zijn doodgevroren en er existeren bestaan verslagen die vertellen dat enkele soldaten zelfs probeerden op hun bloote voeten naar Frankrijk terug te lopen omdat ze zo wanhopig waren…
Überhaupt was de vroege negentiende eeuw geen goede fase voor Europa, dus in 1816 kwam „het jaar zonder zomer“. Inderdaad werd Europa destijds van door een kleine ijstijd geteisterd, hoe wat we nou weten. Feitelijk was 1816 het jaar zonder oogst en veel mensen starven van sterfden aan honger. Diegene die niet direct dood gingen moeten gingen later tog sterven dood omdat ze zo zwaak en ziek waren.
Tegenwoordig weten we dat dit jaar zonder zomer veroorzaakt werd door de vulkaanuitbarsting van Tambora. Niet alleen het klimaat veranderde maar ook de kleur van de hemel – en dat was een zegen voor kunstenaars zoals William Turner die bekend staat om zijn kleurrijke tekeningen. Zonder de uitbarsting van Tambora zouden we ook het boek „Frankenstijn“ van Mary Shelley niet hebben, dat ze schreef toen ze in 1816 in Zwitserland was en vanwege het weer niet kon rondreizen.
Er zijn nog veel meer fascineerende voorbeelden van hoe het weer, de politiek en de kunst samenhangen. Google alleen maar waarom de Amerikaanse gegijzelden in Iran in 1980 niet konden worden bevrijd…